Schittert jouw verhaal straks in het virtueel museum?

Het Prinsenkasteel in Grimbergen is een kasteelruïne die deel uitmaakt van de afdeling Guldendal van het MOT. In 2024 starten er met de steun van Vlaanderen dringende instandhoudingswerken. Enkel de donjon is nog vrij intact bewaard en biedt plaats aan de tentoonstelling Steigers en steen. Bouwen aan het Prinsenkasteel. De andere vleugels van de eens zo imposante waterburcht zijn na de brand, aangestoken bij het vertrek van de Duitse bezetters in september 1944, vervallen en uiteindelijk ingestort. Het MOT is een museum rond technieken met natuurlijke aandrijving: wind, water en spieren. Het hoofdgebouw is het Guldendal, de voormalige paardenstallen van het Prinsenkasteel. Hier is er een tentoonstelling rond de houtbewerking. Buiten is er een smidse waar smeeddemonstraties plaatsvinden en een hoefstal waar zware trekpaarden worden beslaan. Op het nabijgelegen kasteeleiland heeft het MOT grote plannen om in en rond de donjon te werken rond historische bouwtechnieken.

De tentoonstelling in de donjon vertelt momenteel al het verhaal van de steenhouwer. Dat willen we verder uitbreiden naar de andere bouwberoepen: de timmerman, de metselaar, de pannenbakker, de dakdekker, de stukadoor etc. En dat op een interactieve manier, we willen naast tentoonstellingen van de handwerktuigen ook workshops en meerdaagse stages organiseren. Om dat ter plekke mogelijk te maken zal de erfgoedsite omgetoverd worden tot een levende, middeleeuwse bouwwerf met steigers, hijstoestellen, een steenhouwersloge, een smidse… Een Vlaamse versie van Guédelon als het ware, onder de werknaam Bouw/Steen. Ook het verhaal van de bouwmaterialen komt aan bod, meer bepaald de typische lokale witte kalkzandsteen. Rond leem en vakwerkbouw wordt verder gewerkt, met stages Vakwerk en de afwerking en ingebruikname van de nieuwe vakwerkplaats achter het Guldendal. Rond het kasteel was er in de 17de eeuw een Renaissance tuin, waarvan de sporen vanuit de lucht zichtbaar zijn in het Prinsenbos.

De transformatie van een kasteelruïne naar een levende, middeleeuwse bouwwerf is uniek in Vlaanderen. Het wordt de enige plek in Vlaanderen waar zowel het ruime publiek als ervaren specialisten en studenten in conservatie en restauratie tijdens demonstraties, stages en workshops zelf aan de slag kunnen met historische bouwtechnieken. Alleen door het zelf te doen en te ervaren kan je een vergeten techniek duurzaam aanleren en vervolgens zelf verder zetten. Met dit project krijgt het Prinsenkasteel een nieuwe toekomst en bestemming als educatief leercentrum voor historisch bouwen. Een ontoegankelijke, verwaarloosde kasteelruïne wordt ontsloten en omgevormd tot een publiekstrekker die zowel het onroerend erfgoed als het technische roerend en immaterieel erfgoed borgt. Vlaanderen steunt het instandhoudingsproject met een erfgoedpremie van circa 465 000 euro.