Skip to main content
home-page
home-page
Ontdek het thema

Schittert jouw verhaal straks in het virtueel museum?

De harp van de instrumentenmaker van Marie-Antoinette

Welk thema of onderwerp moet het publiek straks zeker in het virtueel museum zien?

De 18de eeuw is een eeuw van extremen. Terwijl de gewone bevolking in soms erbarmelijke omstandigheden moet leven en werken, leeft de adel en hoge burgerij in alle luxe. Zij zijn sterk op Frankrijk gericht en volgen de laatste mode uit Parijs. In Ieper bouwt François Merghelynck een prachtig stadspaleis, dat in de 19de eeuw tot museum wordt omgevormd. De collectie herbergt prachtige objecten die getuigen van de adellijke cultuur uit de 18de eeuw en het vakmanschap uit die periode. Eén object springt extra in het oog: een harp van de instrumentenmaker van Marie-Antoinette.

Welk bijzonder verhaal is gelinkt aan dit onderwerp?

Het Merghelynck Museum is een getuige van de rijke levensstijl in de 18de eeuw. Het is evenwel niet zomaar een adellijke stadspaleis uit Ieper. Nadat François Merghelynck het hotel als stadswoning had laten bouwen in 1774-1775 verdwijnt het via overerving uit de familie tot wanneer Arthur Merghelynck het in 1892 terugkoopt. Als geschiedenisfanaat en fervent genealoog, richt hij er een museum in om te tonen hoe zijn voorouders moeten geleefd hebben. Het gebouw zelf werd vernield tijdens WOI, maar werd nadien heropgebouwd. De collectie overleefde WOI gelukkig wel. En in deze collectie zitten enkele topstukken. Eén hiervan is een harp gemaakt door Georges Cousineau. Een zeldzaam en kostbaar object. Andere harpen zitten in de grootste collecties ter wereld: het Rijksmuseum in Amsterdam, het Victoria & Albertmuseum in Londen en the MET in New York.

Waarom mag dit erfgoedverhaal niet ontbreken voor ons publiek in het virtueel museum?

Deze pedaalharp is gemaakt door het bedrijf van de fransman Georges Cousineau (1732-1800), meester-instrumentenmaker en muziekleraar van Marie-Antoinette, koningin van Frankrijk. Zijn bedrijf genoot koninklijke patronage vanaf 1781. Vanaf 1783 stapt ook zijn zoon Jacques-Georges Cousineau (1760-1836) in het bedrijf. Harpen van Cousineau vind je terug in enkele grootste collecties, Hij vernieuwde circa 1780 de techniek van de pedalen aan de harp, waardoor de stemming accurater kon gebeuren. Cousineau het ‘béquilles’-systeem, waarbij door het indrukken van een pedaal twee metalen béquilles draaiden, de ene met de wijzers van de klok mee en de andere tegen de wijzers van de klok in. Zo korten de snaren in en wordt het mogelijk om accuraat elke snaar een halve toon te verhogen. Dit instrument is tot tweemaal toe gesigneerd: éénmaal op het klankbord en éénmaal op de brug. Het stuk is een prachtig staaltje vakmanschap. Inlegwerk in hout met chinoiserieën, een toenmalige modetrend. De instrumenten van Cousineau zijn steeds prachtig versierd, bedoeld voor de adellijke salons aan het einde van de 18de eeuw.

Is het erfgoedverhaal verbonden met de plannen van jouw organisatie in 2024? Zo ja, waarmee dan?

Nee

Met welke historische periode(s) is dit erfgoedverhaal verbonden?

18de eeuw

Met welke plaats(en), voorwerpen of erfgoedelementen is dit erfgoedverhaal verbonden?

Ieper, Parijs, muziek, pedaalharp, adellijke levensstijl en vakmanschap

Kun je enkele weblinks meegeven naar achtergrondmateriaal?

https://www.merghelynckmuseum.be/over-het-museum

Laad eventueel een afbeelding op om je onderwerp nog te verduidelijken

Deze afbeelding is in hoge kwaliteit beschikbaar

Ja

We beschikken over de rechten van dit beeld/kregen toestemming van de rechthebbende(n) voor het gebruik van deze afbeelding.

Ja