Schittert jouw verhaal straks in het virtueel museum?

Valkerij is zowel in Vlaanderen als door UNESCO erkend als immaterieel cultureel erfgoed. In de periode van de gulden middeleeuwen, onder het bewind van de Bourgondiërs kende de valkerij in de Nederlanden een hoogconjunctuur. De bekendste figuur was Maria Van Bourgondië, toen vorstin van de Nederlanden, welke op 27 maart 1482 verongelukte tijdens een reigerjacht met valk te Torhout. Ze ligt begraven in de O.L.V. Kerk te Brugge. Elk jaar, op de eerste zondag van oktober vieren valkeniers de naamdag van hun patroonheilige Sint-Bavo in de Sint-Baafskathedraal te Gent welke tevens patroonheilige is van het bisdom Gent.

Sint-Bavo werd als Allowin geboren rond 586 in de streek van Haspengouw dat toen behoorde aan het land van Luik. Hij was een rijk man van adel wat hem toeliet te mogen jagen met een roofvogel en het dragen van een zwaard. Hij wordt dan ook meestal afgebeeld in mooie gewaden met een valk op de ene hand en meestal ook met een zwaard in de andere. In de boog boven de ingang van de Sint-Baafkathedraal te Gent, kun je trouwens zijn figuur afgebeeld zien. Bovendien is binnen in de kathedraal een prachtig houten beeldhouwwerk over hem te bewonderen. In zijn jonge jaren was Allowin een gevreesd man omwille van zijn onstuimig en vaak ook gewelddadig gedrag. Luxe, feesten en jagen waren zijn enige levensidealen. Desondanks was hij zijn echtgenote, die hij oprecht beminde, zeer loyaal gebleven. Toen deze vroegtijdig stierf, stortte zijn wereld in en werd hij hopeloos van verdriet. Hij vond bezinning bij de H. Amandus die toen raadsman was van zijn moeder Ida Van Nijvel. De invloed van de H. Amandus was zo groot dat Allowin zich bekeerde tot het christendom en zijn naam veranderde in Bavo, wat 'geliefde' betekent. Hij verkocht zijn eigendommen en schonk het geld aan de armen. Hij trok naar Gent en werd monnik in de abdij van de H. Amandus, dat nu bekend is als Sint-Baafsabdij. Dit is te bezoeken in de Voorhoutkaai 43 te Gent. Zijn intrede wordt later verbeeld door Pieter Pauwel Rubens in het altaarstuk 'De bekering van de H. Bavo' welke in de Sint-Baafskathedraal hangt. Bavo was echter niet gelukkig met het veilige leven in de abdij en trok naar Mendonk om er als kluizenaar te leven. Hij woonde in een holle boom en sliep met zijn hoofd op een steen die later penitentiesteen werd genoemd. Deze steen is te bekijken in de Sint-Bavokerk te 9042 Mendonk bij Gent. Bavo predikte er het geloof en hielp vele mensen in nood. In een legende wordt verhaald dat Bavo in deze periode onterecht beschuldigd werd van diefstal van een giervalk. Hij werd veroordeeld tot de strop. Toen de strop om zijn nek hing, kwam de giervalk boven op de galg zitten waardoor zijn onschuld werd aangetoond. Bavo overlijdt op 01 oktober 654 aan een ziekte en wordt begraven in Mendonk om later te worden overgebracht naar een kerk in Gent. Momenteel wordt een relikwie van hem bewaard in een schrijn in de Sint-Baafskathedraal. Na zijn dood wordt Sint-Bavo op heel wat plaatsen vereerd. Op de plaats waar de holle boom zou hebben gestaan, werd een kapel gebouwd in de Spanjeveerstraat te Mendonk die ook te bezoeken is. Dit is een pelgrimsoord.

In Vlaanderen dragen heel wat kerken, straten en gebouwen de naam van de patroonheilige van de valkeniers.