De mirakelverhalen van de Virga Jesse
De mirakelverhalen van de Virga Jesse
Welk thema of onderwerp moet het publiek straks zeker in het virtueel museum zien?
Zoals overal heeft de Hasseltse Virga Jesse als schutspatroon van de stad veel mirakels verricht. Mirakels zijn straffe verhalen, die een uiting zijn van de universeel menselijke behoefte om onverwachte en onverklaarbare gebeurtenissen toe te schrijven aan een hogere macht. Overal horen mirakels, als immaterieel erfgoed, bij tradities als processies, religieuze feesten, ... Tegelijk zijn mirakels vaak wat ondergesneeuwd geraakt, omdat ze als volksdevotie werden beschouwd (of zelfs als bijgeloof).
Maar tijdens de middeleeuwen en zeker tijdens de 17de eeuw waren ze dé manier om het bestaan van een hogere macht aan te tonen. En trouwens, er gebeuren volgens de kranten nog weleens mirakels tijdens wereldbekers voetbal, ...
Mirakelverhalen zijn straf, universeel, ongelooflijk, ... en vaak zeer mooi beschreven.
Welk bijzonder verhaal is gelinkt aan dit onderwerp?
Het genre van de mirakelverhalen (en bij uibreiding heiligenverhalen) is een apart genre uit de 17de eeuw, dat voor heel Vlaanderen ongetwijfeld straffe verhalen zou opleveren.
De Hasseltse mirakels werden voor het eerste opgeschreven in 1660, en deze mirakels zijn het bekendst. Voor Hasselt spreekt wellicht het mirakel van de Dief op het hek, het meest tot de verbeelding. Als een vrijgevochten vrouw, zorgt de Virga Jesse hier er zelf voor, dat de dief die haar juwelen probeert te stelen, vast blijft steken aan het hek, zodat de politie hem kan arresteren. Het mooist omschreven is dan weer het verhaal van De Schaliedekker, met zeer mooie bewoordingen over het gebeuren.
Bibliotheek Hasselt Limburg heeft de mirakelverhalen van de Virga Jesse en het Heilig Sacrament van Mirakel in haar Collectie Oude Drukken & Handschriften bewaard.
Voor Hasselt - en wellicht ook elders - bestaan er ook 14de-eeuwse akten, bewaard in het Rijsksarchief te Hasselt, waarin miraculeuze gebeurtenissen door het stadsbestuur genoteerd werden.
Waarom mag dit erfgoedverhaal niet ontbreken voor ons publiek in het virtueel museum?
Het genre van de mirakelverhalen (en bij uibreiding heiligenverhalen) is een apart genre uit de 17de eeuw, dat voor heel Vlaanderen ongetwijfeld straffe verhalen zou opleveren.
Is het erfgoedverhaal verbonden met de plannen van jouw organisatie in 2024 en 2025? Zo ja, waarmee dan?
Tot eind augustus loopt in Bibliotheek Hasselt Limburg een expo over de mirakels van de Virga Jesse, die in een breed universeel kader geplaatst worden: 'Geloof het of niet?! De mirakels van de Virga Jesse en vele andere wonderen'
Met welke historische periode(s) is dit erfgoedverhaal verbonden?
17de eeuw
Met welke plaats(en), voorwerpen of erfgoedelementen is dit erfgoedverhaal verbonden?
Hasselt
Kun je enkele weblinks meegeven naar achtergrondmateriaal?
https://www.hasel.be/virga-jesse-door-de-eeuwen-heen; https://www.hasselt.be/nl/bibliotheek/nieuws/geloof-het-of-niet; https://www.hasselt.be/nl/bibliotheek/od-d-07201; https://issuu.com/erfgoedcelhasselt/docs/letterenerfgoed_hasselt_definitief;