Van Groeningeabdij naar Abby
Van Groeningeabdij naar Abby
Welk thema of onderwerp moet het publiek straks zeker in het virtueel museum zien?
Het verhaal van de Kortrijkse Groeningebdij, gelinkt aan de Guldensporenslag en het mirakelbeeld van Onze-Lieve-Vrouw van Groeninge
Welk bijzonder verhaal is gelinkt aan dit onderwerp?
1.Ontstaan op Rodenburg
In 1238 stichten enkele zusters het klooster van Rodenburg in Marke. Ze blijven er niet lang, aangezien de omgeving onveilig is. Na een overval in 1259 besluiten ze te verhuizen.
Thema: ontstaan kloosters
2.Naar de Groeningekouter
In 1260 nemen de zusters hun intrek in de abdij op de Groeningekouter. In de nabijheid van de stad Kortrijk voelen ze zich beter beschermd.
Thema: groei van de steden
3.Een beschermvrouw: Beatrijs
Gravin Beatrijs van Brabant wordt op jonge leeftijd weduwe en verblijft vaak in Kortrijk. Ze neemt de Groeningeabdij onder haar hoede en schenkt enkele bijzondere relikwieën en kunstschatten. De gravin schonk ook het mirakelbeeldje van Onze-Lieve-Vrouw van Groeninge. Volgens de legende kreeg ze dit in Rome van de paus.
Na haar dood wordt haar hart in de abdij begraven.
Thema: Graafschap Vlaanderen, Vrouwen van Vlaanderen, bedevaarten
4.Getuige van de Guldensporenslag
In 1302 wordt de Guldensporenslag uitgevochten aan de Groeningebeek, in de onmiddellijke omgeving van de abdij. Een aantal Franse ridders ligt begraven in de abdij. Een grafsteen op naam van een zekere koning Sigis roept vragen op. Geen enkele historicus heeft ooit van deze koning gehoord…
Thema: Guldensporenslag, Frans-Vlaamse oorlog,
5.Na de beeldenstorm
Op het eind van de zestiende eeuw besluit men dat de abdij buiten de muren niet meer veilig is vanwege geuzen en beeldenstormers een nieuwe plek te geven, binnen de stadsmuren. De zusters blijven er twee eeuwen. De kern van deze abdij bestaat nog steeds.
Thema: godsdienstoorlogen, contrareformatie
6.Bloei en devotie
De 17de eeuw is een bloeitijd. De pestepidemie is aanleiding tot sterke devotie. Een beeldje van Onze-Lieve-Vrouw van Groeninge trekt vele bedevaarders aan.
Een officieel “enkwest,” een onderzoeksrapport, brengt verslag uit van 67 mirakelen. Dat gaat over genezing van allerlei kwalen, duiveluitdrijvingen, een wonderbaarlijk gezang, een verschijning en redding in nood, of de onverhoopte uitkomst van processen.
Thema: de pest, devotie, mirakelverhalen
7.De Franse tijd
Onder het Franse bewind moet de abdij zijn deuren sluiten. In 1797 is het verhaal van de Groeningeabdij ten einde.
Thema: Franse bewind, Boerenkrijg
8.De Arme Klaren
50 jaar later komt een nieuwe groep kloosterlingen zich vestigen in de abdij, na grondige verbouwingen. De zusters Arme Klaren blijven er tot 1978.
Thema: Religieuzen in de 19de eeuw, kloosterlingen
9. Devotie, mirakelen, legende
De devotie tot Onze-Lieve-Vrouw van Groeninge stopt niet na de sluiting van de abdij. Het beeldje is overgebracht naar de Sint-Michielskerk. Daar wordt het vooral bezocht door vrouwen met een kinderwens en jonge moeders. Tijdens de twee Wereldoorlogen wordt het beeldje ingezet als bescherming tegen bombardementen.
Thema: Mariadevotie, wereldoorlogen
10. Jubileumviering 1952
Sinds de zeventiende eeuw wordt de overwinning van 1302 toegeschreven aan een tussenkomst van Onze-Lieve-Vrouw van Groeninge. In 1952 is dit de aanleiding om, 650 jaar na de Guldensporenslag, het beeldje te kronen op de Groeningekouter.
Thema: herdenkingen, Mariaverering
11.Van klooster naar museum
In 1978 verlaten de laatste zusters het klooster. Na opgravingen en restauratiewerken wordt het gebouw vanaf 1993 als museumsite ontwikkeld.
Thema: secularisering
12.Abby verlegt grenzen
In 2022 sluit het museum Groeningeabdij en worden plannen voor een grootscheepse renovatie ontwikkeld. De nieuwe museumsite Abby opent in het najaar van 2024 de deuren. Abby wil een laagdrempelig, inclusief en meerstemmig museum zijn over kunst en erfgoed , dat speels en eigenzinnig uit de hoek kan komen.
Thema: nieuwe museumtendensen
Waarom mag dit erfgoedverhaal niet ontbreken voor ons publiek in het virtueel museum?
Voor Kortrijk een essentieel verhaal, inspirerend voor het nieuwe museum Abby
Is het erfgoedverhaal verbonden met de plannen van jouw organisatie in 2024 en 2025? Zo ja, waarmee dan?
Opening museum Abby in november 2024
Met welke historische periode(s) is dit erfgoedverhaal verbonden?
13e, 14e eeuw, 17de eeuw
Met welke plaats(en), voorwerpen of erfgoedelementen is dit erfgoedverhaal verbonden?
Kortrijk, Guldensporenslag, Onze-Lieve-Vrouw van Groeninge
Kun je enkele weblinks meegeven naar achtergrondmateriaal?
https://nl.wikipedia.org/wiki/Groeningeabdij