Skip to main content
home-page
Deel op facebook
Deel op twitter
home-page
Deel op facebook
Deel op twitter
12 mrt

FAAM, het virtueel museum van Vlaanderen is open!

12-03-2024

Het is zover: de deuren zijn open. Sinds 12 maart kan iedereen op faam.vlaanderen of met de app steeds nieuwe vierkante meters Vlaamse geschiedenis ontdekken. Welkom! In de afgelopen drie jaar hebben we samen met diverse partners – de brede erfgoedsector in Vlaanderen (inclusief onroerend erfgoed), Digitaal Vlaanderen, de creatieve en digitale sector en het aanstormend talent in een aantal scholen – alles in het werk gesteld om Vlaanderens grootste virtueel museum te bouwen. We willen iedereen die meewerkte hartelijk bedanken. En wat nu? Het verhaal van FAAM stopt hier natuurlijk niet. Samen met alle partners, en met de erfgoedsector in het bijzonder, willen we FAAM verder uitbouwen via nieuwe inspirerende erfgoedbelevingen. Zo wil FAAM mensen blijven boeien en de weg wijzen naar het rijke erfgoedaanbod in heel Vlaanderen. Hoe kan FAAM jouw erfgoed in de kijker zetten? Samen met de lancering startte er een promotiecampagne om FAAM onder de aandacht te brengen. Om steeds nieuwe wegwijzers naar jouw erfgoed toe te voegen, plannen we in de komende maanden enkele provinciale redactieworkshops om nieuwe verhalen en thema’s te verkennen en om te bespreken hoe we onze samenwerking kunnen vergemakkelijken. De uitnodigingen volgen binnenkort. Wat gebeurt er met deze projectwebsite? We willen deze projectwebsite verder gebruiken als een platform voor informatie aan, communicatie naar en samenwerking met de erfgoedsector. Voortaan vind je hier ook alle informatie terug over toekomstige trefdagen en ontmoetingsmomenten. Neem ondertussen zeker een kijkje in FAAM op faam.vlaanderen of download de app. Kan ik nog steeds erfgoedverhalen insturen via de projectsite? Ja, dat kan! Op deze pagina vind je meer info.

27 nov

Terugblik op de trefdag voor het virtuele museum 27 november 2023

04-12-2023

Op maandag 27 november organiseerden we in het Herman Teirlinckgebouw in Brussel een trefdag voor professionals uit de erfgoedsector om te delen waar we staan, wat we geleerd hebben, en hoe het verder gaat na de lancering. Want het virtueel museum opent bijna zijn deuren! Na onderzoek, ontwerp en prototyping, werken we dit jaar met enthousiaste partners aan het platform en de eerste invulling. Voor dat laatste konden we vertrekken van verhalen van erfgoedbeheerders en -beoefenaars van over heel Vlaanderen begin dit jaar. Met meer dan 100 aanwezigen deden we tijdens de trefdag uit de doeken hoe onze redactionele en creatieve partners verder bouwden op die voorstellen, en welke hulpmiddelen onze technische partners ontwikkelden om ze om te toveren tot digitale erfgoedbelevingen waarmee het museum een breed publiek wil aanspreken en de weg wil wijzen naar erfgoedplekken, -instellingen en -evenementen. We bezorgen je hierbij graag een verslag van de dag, met presentaties, video's, foto's, en samenvattingen van de break-outs. Hartelijk dank aan alle deelnemers om mee de invulling te geven aan het virtuele museum! Agenda Welkom Wat kan het VM bijdragen aan de sector? Hoe heeft de sector meegebouwd aan het virtueel museum? Hoe hebben we de voorstellen voor erfgoedverhalen van de sector verwerkt? Redactionele tools Redactie in de toekomst Break-outs: duik in storytelling en tools Lancering in maart 2024 En wat daarna? Slotwoord Welkom Door Minister-President Jan Jambon Klik hier voor het welkomstwoord Wat kan het virtueel museum bijdragen aan de sector Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media Het virtueel museum wil voor de erfgoedsector een instrument zijn om het publiek te verbreden en naar het rijke fysieke en digitale aanbod van grote en kleine actoren toe te leiden. Een toelichting aan de hand van het concept over hoe het virtueel museum dat wil bereiken, en wat we daar tegen de lancering voor op touw zetten. Klik hier voor de presentatie Hoe heeft de sector meegebouwd aan het virtueel museum Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media Sinds de start van het traject hebben we op de brede steun van de sector kunnen rekenen; we kregen input voor de positionering van het virtueel museum, over concepten en prototypes en alsook een heel aantal voorstellen voor erfgoedverhalen na een brede oproep. Een overzicht van de resultaten daarvan. Klik hier voor de presentatie Hoe hebben we de voorstellen voor erfgoedverhalen van de sector verwerkt Aline Sax, Geheugen Collectief en Peter Wouters, OKV Dit jaar werkten we met twee redactionele partners, beiden beslagen in publieksgeschiedenis, voor de eerste invulling van het virtueel museum tegen de lancering. In een vraaggesprek verkennen we hoe ze zich het werken met de storytellingformaten in het virtueel museum eigen gemaakt hebben, hoe ze de voorstellen van de collega's in de sector daarin verwerkt hebben, en wat het gemakkelijker maakt om met een voorstel aan de slag te gaan. Klik hier voor de presentatie Redactionele tools Tom Van Mierlo, iO Digital, Bert Deruyck, Artcore Society en Sven Van de Perre, Tropos AR Dit jaar ontwikkelen we een productieklaar platform voor het virtueel museum op basis van de technische architectuur die we in 2022 ontwierpen. In deze sessie geven we een overzicht van het central platform dat ten eerste de website en de app voor het publiek, en ten tweede de tools voor de redacteurs ondersteunt. Het platform is gebouwd met open source software en is op alle niveaus open voor verdere integratie in het digitale erfgoedlandschap. Voor de lancering is er al een integratie voorzien van erfgoedgerelateerde UiT-evenementen via het data-uitwisselingsplatform 'Doelgericht Digitaal Transformeren' door het departement Cultuur, Jeugd en Media en publiq. Ook twee types belevingen, nl. games en augmented reality, werden al geïntegreerd in het platform. Klik hier voor de presentatie (bevat videos) Redactie in de toekomst Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media Na de lancering in maart 2024 beheert het departement Cultuur, Jeugd en Media het virtueel museum tot de volgende Vlaamse Regering over de overdracht aan een exploitant beslist. Voorstellen voor erfgoedverhalen van collega's in de sector zullen dus doorlopend verwerkt worden. Tijdens deze sessie hielden we ook een vragenronde over de verdere samenwerking en welke verwachtingen daarrond zijn om deze nog beter te maken. Een bemoedigende uitkomst! Klik hier voor de presentatie met daarin de uitkomst van de interactieve vragenronde Break-outs: duik in storytelling en tools Na de lunch doken we met kleine groepjes deelenemers in interactieve sessies over de belangrijkste belevingsformaten in het virtueel museum, met een praktische oefening om de redactionele invulling te ervaren. Sessie scroll story 1 Aline Sax, Geheugen Collectief, Tom Van Mierlo, iO Digital en Anke Kesters, Departement Cultuur, Jeugd en Media Scrollend de blik van de lezer leiden door erfgoed in een beeldverhaal. Digital storytelling met tekst, beeld en enkele kneepjes uit de filmtechniek in een formaat dat opgang maakt. Klik hier voor de presentatie en het verslag Sessie scroll story 2 Peter Wouters, OKV, Frank Huygens, OKV, Tom Van Mierlo, iO Digital en Hanne Poppe, Departement Cultuur, Jeugd en Media Scrollend de blik van de lezer leiden door erfgoed in een beeldverhaal. Digital storytelling met tekst, beeld en enkele kneepjes uit de filmtechniek in een formaat dat opgang maakt. Klik hier voor de presentatie en het verslag Sessie Explorastory Stijn Knuts, Geheugen Collectief, Brecht Franco, iO Digital, Axel Clissen, Socle, en An Blommaert, Departement Cultuur, Jeugd en Media Verrassende verbanden ontdekken in de geschiedenis doorheen tijd en plaats. Een visueel formaat vol erfgoedverhalen, vragen en antwoorden. Klik hier voor de presentatie en het verslag Sessie Game Nelleke Teughels, Geheugen Collectief, Bert Deruyck, Artcore Society, en Pascale Van Kerckvoorde, Departement Cultuur, Jeugd en Media De geschiedenis ontdekken in spelvorm. Eenvoudig games met verschillende uitdagingen bouwen met niets meer dan tekst en beeld. De clou voor de speler zit in het erfgoed. Klik hier voor de presentatie en het verslag Sessie AR Wim Putzeys en Anna Nauwelaerts, Departement Cultuur, Jeugd en Media en Sven Van de Perre, Tropos AR Wat verdwenen, vergeten of verborgen is zichtbaar maken in de publieke ruimte. Augmented-realitybelevingen samenstellen met drie bouwstenen. Klik hier voor de presentatie en het verslag Lancering begin maart 2024 Barbara Dzikanowice en Peter Verbiest, Bonka Circus In 2022 ontwierpen we een merkidentiteit voor het virtueel museum. Daar bouwen we op verder om het virtueel museum bekend te maken bij het publiek en mensen aan te zetten om het te bezoeken. Dit jaar treffen we de voorbereidingen om het virtueel museum vanaf midden maart 2024 te lanceren in vijf provincies, met aansluitend een communicatie- en promotiecampagne naar verschillende doelgroepen tot het einde van het jaar. Klik hier voor de presentatie En wat daarna? Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media, en Filip Borloo, Digitaal Vlaanderen Eerder deze dag keken we al vooruit naar het verdere verloop van de redactionele invulling en de promotie van het virtueel museum na de lancering, maar dit jaar hebben we in enkele proeftrajecten de technische doorontwikkeling en integraties van het virtueel museum onderzocht in de komende jaren, onder andere voor het Cultuurprofiel en het gebruik van SOLID daarvoor. Klik hier voor de presentatie Slotwoord Door Bart Temmerman, Secretaris-Generaal Departement Cultuur, Jeugd en Media Klik hier voor het slotwoord

21 nov

Terugblik op de trefdag voor het virtuele museum 21 november 2022

14-12-2022

Na benchmarking, gebruikersonderzoeken, uitwerking van de eerste concepten, aanzet voor een inhoudelijk kader en de verkenning van de positionering van het virtuele museum met de erfgoedsector in 2021, hebben we dit jaar verder gewerkt aan prototypes, technische architectuur, redactionele werking, communicatiestrategie en een beheersmodel.  Net zoals tijdens de ontwerpdagen in februari mochten we maandag 21 november weer collega's uit de hele erfgoedsector verwelkomen, deze keer op een fysieke trefdag in het Herman Teirlinckgebouw in Brussel. Samen met creatieve en technische partners en collega's van het departement Cultuur, Jeugd en Media gaven we aan de hand van presentaties, demo's en workshops een overzicht van het concept en de belevingsprototypes voor het virtuele museum. We belichtten ook de redactionele, zakelijke en communicatieve pistes (de ene al wat controversiëler dan de andere) om het vervolg van het traject verder vorm te geven.  We bezorgen je hierbij graag een verslag van de dag, met presentaties, video's, foto's, en samenvattingen van de uitkomst van workshops. Hartelijk dank aan alle deelnemers om mee de richting te geven aan het virtuele museum.  Agenda  Verwelkoming - Els Cuisinier, Departement Cultuur, Jeugd en Media  Programma - Annemie Rossenbacker en Hade Bamps, Levuur  De gebruiker centraal in een virtueel museum: inzichten en lessons learned - Jeroen Bryon en Steven Vancoillie, Studio H2L  Hoe ziet het virtueel museum eruit? - Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media  Vijf pecha kucha's over prototypes van erfgoedbelevingen en technologie  Prototype 1: interactief verhaal - Axel Clissen en Lucas Caesens, Socle  Prototype 2: augmented reality, - Sven Van de Perre en Frederiek Pascal, Tropos AR  Prototype 3: uitdaging, - Lotte Kusters en Isabelle Pacquée van CityCubes  Prototype 4: spel, - Jonas Op de Beeck en Tessa Selleslaghs, Artcore Society  Technologie - Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media  Wat komt er in het museum? Naar een redactioneel groeipad - Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media  Op zoek naar een zakelijk model voor het virtueel museum - Els De Deken en Bert Van Wassenhove, Think with people  Workshopsessies over de prototypes en de technische architectuur  Hoe krijgen we mensen tot bij het virtuele museum: communicatie - Louis Ingelaere en Frederik Van den Bril, Bonka Circus  Terugblik op de dag - Jeroen Bryon, Studio H2L  Vooruitblik naar 2024 - Wim Putzeys,  Departement Cultuur, Jeugd en Media De gebruiker centraal in een virtueel museum: inzichten en lessons learned  Jeroen Bryon en Steven Vancoillie, Studio H2L  Van bij het begin halen we doorlopend nieuwe inzichten uit benchmarking, gebruikersonderzoek, -bevragingen en -testen. We lichten toe hoe die ons helpen om keuzes te maken en concepten en prototypes voor het virtuele museum te verfijnen.  Klik hier voor de presentatie  Hoe ziet het virtueel museum eruit?  Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media  Dankzij de samenwerking met gebruikers en met de sector doorheen het traject komen we tot een eerste verzameling erfgoedbelevingsformaten. We lichten toe hoe het concept een groeiende verzameling belevingen op een spectrum van informatie tot entertainment kan samenbrengen en ontsluiten voor het publiek op hun smartphone, tablet of PC.  Klik hier voor de presentatie   Wandel hier zelf door het klikmodel voor het concept  Vijf pecha kucha's over prototypes van erfgoedbelevingen en technologie  Prototype 1: interactief verhaal  Axel Clissen en Lucas Caesens, Socle  Wat hebben gewapend beton, de Antwerpse modescène en een zestiende eeuws koorboek met elkaar te maken? Prototype 'interactief verhaal' toont hoe je vanuit erfgoed in de buurt op een uitdagende reis door tijd en ruimte eindeloos veel verrassende verbanden tussen immaterieel, roerend en onroerend erfgoed kan ontdekken.   Klik hier voor de presentatie  Probeer hier het prototype uit  Prototype 2: augmented reality  Sven Van de Perre en Frederiek Pascal, Tropos AR  Een virtuele gids neemt je bij de hand om met je smartphone thuis of ter plaatse cultureel erfgoed in augmented reality te beleven, en je van daaruit toe te leiden naar de erfgoedbeheerders waar je meer kan ontdekken.  Klik hier voor de presentatie  Probeer het prototype uit in Android of iOS Bekijk in deze video hoe we je met AR meenemen in ons emigratieverleden in Antwerpen, in de visserijtradities die tot vandaag doorleven in Oostduinkerke, en in de ontwikkeling van de kennis van ons lichaam in Leuven.  Prototype 3: uitdaging  Lotte Kusters en Isabelle Pacquée, CityCubes  Kunnen we de connectie met en de herinnering aan erfgoed versterken door het te verbinden met luchtige verhalen en laagdrempelige uitdagingen die je daarna kan delen met je vrienden op social media? In prototype 'uitdaging' testen we dat met erfgoed (en hedendaagse kunst) op zes plekken uit.  Klik hier voor de presentatie   Probeer hier het prototype uit  Prototype 4: spel  Jonas Op de Beeck en Tessa Selleslaghs, Artcore Society  Geïnspireerd door escape rooms verkent prototype 'spel' hoe we digitale spelmechanismen in het virtuele museum kunnen gebruiken om je materieel en immaterieel erfgoed zowel online als ter plaatse spelenderwijs te laten ontdekken.  Klik hier voor de presentatie  Probeer hier het prototype uit  Technologie  Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media De eerste versie van het museum voorziet in een publiekstoepassing, een redacteurstoepassing en een open, modulaire en herbruikbare onderbouw. Deze presentatie gaat in op de principes voor de architectuur, en hoe die aansluit bij andere digitale initiatieven in de erfgoedsector en de Vlaamse overheid.  Klik hier voor de presentatie  Wat komt er in het museum? Naar een redactioneel groeipad  Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media  In 2023 starten we in parallel met de technische ontwikkeling aan de inhoudelijke invulling van versie 1 van het virtuele museum. We stellen enkele instrumenten en structuren via een redactioneel groeipad voor,  met als doel een diverse en groeiende blik op onze cultuur en geschiedenis te bieden. Hierbij wijzen we ook effectief de weg naar het actuele aanbod in erfgoedland. Tijdens de online bevraging waren we blij met de grote en positieve respons op de meeste voorstellen.  Klik hier voor de presentatie en de resultaten van de online bevraging  Op zoek naar een zakelijk model voor het virtueel museum  Els De Deken en Bert Van Wassenhove, Think with people  De kerntaken van de beheersorganisatie voor het virtuele museum zijn redactie, technisch beheer en promotie. We onderzoeken hoe we die kerntaken met een zakelijk model kunnen verbinden, wie de hoofdrolspelers daarin zijn, en welke financiële en andere waardenrelaties er tussen hen kunnen zijn.  Klik hier voor de presentatie en de resultaten van de online bevraging  Workshopsessies over de prototypes en de technische architectuur  Klik hieronder voor de samenvattingen:  Prototype 1: Interactief verhaal  Prototype 2: Augmented Reality  Prototype 3: Uitdaging  Prototype 4: Spel  Technische architectuur  Hoe krijgen we mensen tot bij het virtuele museum: communicatie  Louis Ingelaere en Frederik Van den Bril, Bonka Circus  Ondanks het feit dat we de naam voor het virtuele museum nog niet mogen onthullen, kunnen we wel verschillende aspecten van de communicatiestrategie presenteren.  Klik hier voor de presentatie  Terugblik op de dag  Jeroen Bryon, Studio H2L  Om de trefdag af te sluiten, geven we een reflectie op de indrukken en reacties die we tijdens de sessies en workshops verzamelden.  Klik hier voor de samenvatting  Vooruitblik naar 2023  Wim Putzeys, Departement Cultuur, Jeugd en Media  Tegen het einde van 2022 moet het concept, het technische plan en het beheersplan voor de start van het virtuele museum klaarliggen, zodat we in 2023 kunnen focussen op de implementatie, de inhoudelijke invulling en de zoektocht naar een entiteit die het museum kan beheren en verder laten groeien.  Klik hier voor de presentatie   

30 sep

Test een demo van het virtueel museum!

30-09-2022

Beleef het mee en geef je mening In de voorbije maanden hebben we gezocht naar nieuwe manieren om je de geschiedenis en cultuur van Vlaanderen digitaal te beleven. We bouwden prototypes: speelbare en testbare demoversies van het museum. De naam- en vormgeving van de prototypes zijn nog niet definitief. We nodigen je graag uit om vier prototypes uit te proberen en ons er je mening over te geven. Lees hieronder hoe je mee kan doen. Met jouw hulp komen we tot het beste resultaat. Zo kan je de prototypes zelf proberen Prototype 1: ga op pad Speel en leer bij! Doorkruis tijd en ruimte en laat je verrassen door de rijke geschiedenis van Vlaanderen zoals je nog nooit eerder hebt gedaan.  Hoe ontdekken? Scan de QR-code om op je smartphone te spelen: Of surf naar https://www.erf.vlaanderen op je PC. Feedback? Klik in het prototype rechts bovenaan op het menu om je feedback te geven of volg deze link. Speeltijd? 5-10 minuten. _________________________________________________________________________________________________ Prototype 2: maak van je smartphone een venster op Vlaanderen Laat je bij de hand nemen door de gids en volg in het spoor van garnaalvissers aan de kust, emigranten op weg van Antwerpen naar Amerika, en de ontdekkers van het menselijke lichaam in Leuven. En ontdek jij alle schatten in deze augmented reality-ervaring? Hoe ontdekken? Scan de QR-code om de app op je smartphone te zetten: Voor Android                         Voor iOS Kies in de app de AR ervaring, en klik op de wallet om ze uit te proberen. Feedback? Volg deze link op je PC, of geef je feedback in de app.  Speeltijd? 9 ervaringen van elk 3-5 minuten. _________________________________________________________________________________________________ Prototype 3: doe de challenge en deel met je vrienden Een luchtige kennismaking met Vlaanderen aan de hand van leuke foto-opdrachten, doe-uitdagingen en camerafilters. Hoe ontdekken? Scan de QR-code om op je smartphone te spelen: Feedback? Bezorg ons je opmerkingen via de volgende QR-code: Of volg deze link op je PC.  Speeltijd? 5-10 minuten. _________________________________________________________________________________________________ Prototype 4: ontsnap uit de kerkers van Het Steen De reus Antigoon is terug in Het Steen en houdt je daar gevangen. Je eerste opdracht: ontsnap uit de cel. Maar daarmee is het nog niet afgelopen. Je tijd gaat nu in … Hoe ontdekken? Scan de QR-code om op je smartphone te spelen: Feedback? Volg deze link op je PC. Speeltijd? 5-10 minuten. _________________________________________________________________________________________________ Enkele prototypes zullen je toestemming vragen om gebruiksgegevens op te slaan. Die dienen om ons extra inzicht te geven in de gebruikerservaring. Ze worden uitsluitend intern gebruikt en worden volledig verwijderd op het einde van de testperiode. Contacteer ons als hier meer vragen over hebt.  

Nieuws

Prototypes: tastbaar en testbaar

31-03-2022

Na een verkenning met sectorgenoten en onderzoek met het publiek om tot een positionering en concept voor het virtueel museum te komen, zijn we gestart aan aantal prototypes van elementen in het concept. Met de prototypes hebben we de volgende doelen voor ogen: Ze willen het virtueel museum verder tastbaar maken voor alle stakeholders. Ze laten toe om verder samen te werken met sectorgenoten om te komen tot prototypes die inhoudelijk representatief zijn en overeen stemmen met de positionering, de verwachtingen over de wisselwerking en de inhoudelijke selectiecriteria die uit de samenwerking tot nu toe naar boven gekomen zijn. Ze laten toe om gericht samen te werken met ons doelpubliek. Je reacties tijdens o.a. de ontwerpdagen gaven aan dat het geen sinecure is om alle geledingen te bereiken. Daarom hebben we besloten om het brede publiekstraject dat we tijdens de ontwerpdagen (lees hier de verslagen) voorstelden naar achter te schuiven, en ons doelpubliek eerst kleinschaliger maar ook meer gefocust te betrekken bij de uitwerking van de prototypes. Naast een concept moet het lopende voorbereidingstraject ook budgetten en plannen voor de technologie en de beheerswerking opleveren. Behalve om vernieuwende formats voor digitale erfgoedbeleving verder concretiseren, laten de prototypes ook toe om de redactionele, creatieve en technische inspanning in te schatten, als basis voor een realistisch groeiplan voor het virtueel museum. Voor de prototypes willen we dus graag de samenwerking met de sector verder zetten. We willen één of enkele diverse teams van 8 deelnemers bijeen brengen uit verschillende erfgoedinstellingen, -sites en -praktijken in de tweede helft van april. In een korte workshop van 2,5 uur begeleiden we het team in 4 stappen om tot enkele verhaallijnen te komen die ons in vogelvlucht door Vlaanderen nemen. Op die manier willen we tot een representatieve en onafhankelijke inhoud voor de prototypes komen, en kunnen we het voorlopige selectiekader testen dat uit de ontwerpdagen is gekomen. Laat weten of je wil deelnemen of je zelf (of een geïnteresseerde collega) wil deelnemen. Dan gaan we op zoek naar een geschikte datum en plaats.

8 feb

Verslag ontwerpdag 3: verhaallijnen, erfgoedelementen en selectiecriteria

24-02-2022

Welke erfgoedelementen en verhalen neemt het museum binnen dit brede bereik op? En hoe selecteren we die? Hoe kunnen we de burger betrekken bij dit traject? En hoe kunnen we daarvoor samenwerken met de sector? Die vragen namen we onder de loep tijdens de workshops op 8 februari.  De sessie was de laatste van de drie ontwerpdagen die het Departement Cultuur, Jeugd en Media op 4, 7 en 8 februari organiseerde over het virtueel museum van Vlaanderen. Lees ook het verslag van sessie 1: het virtueel museum in de erfgoedsector, en sessie 2: gebruikersgerichte belevingsconcepten.   We ontvingen vele positieve reacties, en willen de deelnemers bedanken voor hun tijd, ideeën, vragen en kritische bedenkingen die dit traject mee vormgeven.  Naar selectiecriteria voor de inhoud van het museum  Als introductie vertelt projectleider Willem Putzeys dat het museum wil focussen op de publieksontsluiting van erfgoed, via een groeiende verzameling verhalen. Samen met de deelnemers willen we de selectiecriteria verkennen voor wat wel en wat niet in het virtueel museum van Vlaanderen komt, als een kader dat de toekomstige redactionele werking van het virtueel museum kan helpen bij het creëren van verhalen. Bij de start van de breakoutsessies krijgen de deelnemers een compilatie van inspirerende erfgoedbeelden te zien. Bekijk hier de presentatie. In verschillende groepen buigen we ons over mogelijke selectiecriteria aan de hand van een tweeledige vraag: wat moet zeker een plaats krijgen in het museum en waarom? Op basis van de antwoorden clusteren we argumenten waarom iets beslist in het virtueel museum van Vlaanderen thuishoort. Elke groep kiest drie argumenten om plenair toe te lichten. Geselecteerde clusters zijn o.a. strijd, vanzelfsprekendheid, meerstemmigheid, topstukken, controversieel erfgoed, verbinding, alledaags erfgoed, herkenbaarheid, laagdrempeligheid, uniek voor Vlaanderen … We merken dat verschillende groepen gelijkaardige clusters aanhalen.  Publiektraject  Dieter van de partnerorganisatie Treecompany licht plenair toe hoe we burgers willen betrekken bij de vormgeving van het museum. Met een publiekscampagne willen we het brede publiek aanzetten om de dialoog aan te gaan via een online app en vijf offline provinciale gespreksavonden.   Bekijk hier de presentatie. In verschillende groepen polsen we naar de reacties op het publiekstraject en naar mogelijke samenwerkingen met de sector. We merken dat deelnemers enthousiast zijn om de campagne mee uit te dragen, bijvoorbeeld via hun nieuwsbrieven, sociale media, infoborden op locatie, gidsen, evenementen en activiteiten zoals tentoonstellingen, games of challenges …  Deelnemers spreken ook enkele bezorgdheden uit: zal het publiekstraject ook mensen betrekken die niet of minder digitaal geletterd zijn? Hoe maak je een deelname aantrekkelijk voor mensen die niet vertrouwd zijn met erfgoed? Is de meerwaarde van een deelname voldoende duidelijk (what’s in it for me?)? Informeren jullie helder en tijdig wat er gebeurt met de inbreng van het publiek? We nemen deze bedenkingen ter harte en houden er rekening mee bij het verfijnen van de verdere uitwerking van het publiekstraject. Hou zeker de community site in de gaten voor nieuws over (de start van) het publiekstraject en andere doe-mee-activiteiten!  We onthouden de goesting van de sector om betrokken te blijven bij dit traject. Deelnemers willen locaties en expertise met ons delen en ook in de verdere verkennende fases met ons samenwerken. Antwoorden op de vragen van de deelnemers aan de sessie, kan je hier lezen. Bedankt! 

7 feb

Verslag ontwerpdag 2: belevingsconcepten

24-02-2022

Samen met 75 deelnemers van over heel erfgoedland doken we op maandag 8 februari tijdens een middag- en avondsessie in ontwerpprincipes, uitkomsten van gebruikersonderzoek en de vertaling daarvan naar de eerste gebruikersconcepten voor het virtueel museum. We willen de deelnemers graag bedanken om hun vele reacties op de concepten en om mee te denken over de ontwerpprincipes die er achter zitten. We mochten vaststellen dat er over het algemeen ingestemd werd met die principes. Deze sessie was de tweede van drie in de ontwerpdagen die departement cultuur, jeugd en media organiseerde over het virtueel museum van Vlaanderen op 4, 7 en 8 februari. Lees ook het verslag van sessie 1: het virtueel museum in de erfgoedsector, en sessie 3: verhalen, erfgoedelementen en selectiecriteria. De visie van de sector aligneert met de uitkomst van het gebruikersonderzoek In de inleiding stelt programmaleider Willem Putzeys dat de visie van de erfgoedsector op het virtueel museum zoals die naar voren kwam uit de sectorbevraging en de eerste sessie van de ontwerpdagen aansloot bij de conclusies uit het literatuuronderzoek en het gebruikersonderzoek: er is een rol voor het virtueel museum als stapsteen en wegwijzer. Vanuit die rol kan het virtueel enerzijds inspelen op de drempels die een breed publiek ervaart, en zich anderzijds complementair en ondersteunend positioneren in het erfgoedlandschap. Ontwerpprincipes, gebruikersonderzoek en belevingsconcepten Vervolgens presenteerde ontwerppartner Studio Dott de resultaten van het ontwerptraject dat we samen met andere ontwerpers en enkele hogescholen doorliepen in het laatste kwartaal van 2021. Afgewisseld met interactieve peilingen, lichtte Studio Dott achtereenvolgens het ontwerpkader, de aanpak en uitkomst van het gebruikersonderzoek en de belevingsconcepten voor. De uitkomst van de peilingen vind je hieronder. Elke vraag sluit aan bij een onderwerp uit de presentatie. Die kan je hier bekijken. Vraag 1. Welke acties neemt je organisatie vandaag al om in te spelen op de verschillende fases in de cultuurparticipatiecyclus? Samenwerken met verenigingen voor kansarmen en speciale events doen voor specifieke doelgroepen. Archeologische opgravingen aan de hand van reconstructies en 3D-modellen visualiseren. Digitaal toegankelijk maken via gedeelde tools. Herbestemming religieus onroerend erfgoed; valorisatie en ontsluiting roerend religieus erfgoed. Laagdrempelig (digitaal) ontsluiten van verhalen en collectie via diverse platformen (servicekoers.be, Wiki, etc.),Inzetten op een aanbod voor verschillende doelgroepen. Digitaliseren, archiveren en toegankelijk maken archiefmateriaal (AV, kunst). Gericht een kunstwerk digitaal in de focus zetten (gerelateerd naar andere artefacten),collecties digitaal ontsluiten, ook gethematiseerd naar grote kunsthistorische periodes of thema's. Virtueel museumbezoek, podcastserie, gezinsdagen, samenwerking met partners. (Co)creatie proberen we het meeste op in te spelen o.a. via tentoonstellingen die we samen ontwikkelen, via projectwerking, jongerenwerking,... Naast regulier museumbezoek en museumaanbod (rondleidingen, workshops) ook speciale activiteitenkalender voor breed publiek: Krokuskriebels, Schatten Vlieg, Solidariteitsfestival in en rond museum, etc. Digitaliseren van roerende collecties,organisaties ondersteunen bij evenementen als Erfgoeddag. Collectiedata mappen aan OSLO en zo proberen de silo's (bib/archief/museum) te overstijgen via ontsluiting. Beleving in situ aanmoedigen. Boekjes maken voor kinderen i.v.m. valkerij. Deelname aan Krikkrak, Vliegactie, Erfgoeddag,… Jaarlijkse tentoonstellingen. Deelname aan beurzen en tentoonstellingen tijdens eendagsactiviteiten. Eigen communicatiekanalen, maar ook beamen dat de interesse die ze nu al stellen, belangrijk is. Deelname aan Erfgoeddag. Zowel brede als doelgroepgerichte communicatie. Deelname aan het UNESCO-dossier. Aanbod bekend maken via diverse communicatie-instrumenten. Vraag 2. Waar ligt vandaag de grootste uitdaging voor jouw organisatie om op in te zetten binnen deze cyclus? Niet overwegen (26%) Overwegen (21%) Sporadisch beleven (0%) Passief beleven (0%) Actief beleven (21%) Delen (24%) Creëren (9%) Vraag 3. We detecteerden 6 knelpunten in de doelgroep die we voor ogen hebben. Beaam je deze vanuit je ervaringen? Ja (63%) Deels (37%) Nee (0%) Vraag 4. Zijn er vandaag knelpunten die je tegenkomt vanuit de organisatorische kant om deze doelgroep te bereiken? Communicatie is soms een knelpunt bij jongeren. Geen geschikte financiële middelen. Aansluiting zoeken op de leefwereld van de doelgroep. We hebben geen locatie waarbij wij ons permanent kunnen voorstellen. Vaak niet voldoende collega's beschikbaar die tijd hebben om in te zetten op deze groep. Social media: intern moeilijk op te zetten. Interne knelpunten? Tijd, middelen, personeel, ... Topknelpunt is personeelsinzet die nodig is om moeilijk bereikbare doelgroepen te bereiken. Welke communicatiekanalen voor welke groepen? Vastzitten in eigen logica. Specifieke doelgroepen die zelf niet op zoek zijn naar cultuur zijn moeilijk te bereiken – hoe ga je te werk? En als het weet, vaak samenwerken met specifieke partners als oplossing, maar tijdrovend voor ons team. Doelgroepenbeleid en marketing, mensen triggeren en blijven triggeren kost geld. Weten wat de juiste communicatiekanalen zijn. Wij zijn met een te kleine groep mensen om ons erfgoed uit te dragen. Wat met digitaal onvaardige mensen? Voorzichtigheid om de klassieke patronen te verlaten. We kunnen niet op alle doelgroepen tegelijkertijd inzetten, en deze doelgroep is niet onze prioriteit. Zeer breed verspreid erfgoed. Erfgoedsector heeft te weinig inzicht/ervaring om andere publieken te bereiken, want zijn zo sterk op het erfgoed gefocust. Moet in dit verhaal de mensen en hun leven veel meer centraal staan? Bemerking: de meeste buitenlandse bezoekers (weekend of langer) behoren niet tot je doelgroep, want die zijn meestal wel geïnteresseerd. Weinig interesse, momenteel niet echt goede communicatiekanalen om hent te bereiken. Soms eerst collega’s overtuigen, of het bestuur. Een overaanbod in de regio. Vraag 5. Personalisatie. Hoe belangrijk vind je dit principe in het concept? 1 – niet belangrijk (5%) 2 (5%) 3 – redelijk belangrijk (36%) 4 (31%) 5 – heel belangrijk (23%) Vraag 6. Op welke manier zou je organisatie kunnen/willen inspelen op de data die we uit het virtueel museum kunnen halen? Profielen van erfgoedbezoekers opstellen. Link maken tussen veelbezochte plaatsen en ons museum. Eén van de mogelijkheden om (lokale) verhalen rond religieus erfgoed (collecties, gebouwen en tradities) te ontsluiten. Eigen website en sociale media. Tijdelijke expo's. We kunnen aansluiten bij bepaalde evenementen die door lokale erfgoedinstellingen worden georganiseerd in een bepaald kader. Welk soort manier van de boodschap overbrengen triggert het meest? AR/korte tekstjes/podcast/...,push naar musea/belevingscentra in de buurt. Bekendmaken tijdelijke tentoonstellingen/evenementen aan gebruikers tool,welk type erfgoed slaat het meest aan bij een minder voorbereid publiek ... Verzamelen van bezoekersfeedback (tevreden / niet tevreden en waarover?). Zicht op lokale erfgoed: inhoudelijke aanvullingen bij plaatsen Welke combinaties van verhaallijnen ze interessant vinden. Aangepaste tijdelijke tentoonstellingen of evenementen er opzetten. Peilen welk soort erfgoed mensen interesseert en hen daar dan specifieke info over geven. Welke onderwerpen persoonlijke reacties triggeren. Controle op juistheid van de gegevens, en eventueel deze verbeteren. Proberen hun hobby’s te capteren en daarop inspelen, b.v. handwerken = bepaalde objecten in musea. Potentieel archiefonderzoek stimuleren. Welke challenges mensen leuk vinden. Moeilijk, want onze organisatie werkt vooral B2B. Vraag 7. Het virtueel museum wil maximaal inspelen op het het moment dat mensen (even) tijd hebben. Hoe belangrijk vind je dit principe in het concept? 1 – niet belangrijk (0%) 2 (9%) 3 – redelijk belangrijk (34%) 4 (17%) 5 – heel belangrijk (40%) Vraag 8. Kan je je vinden in het verwerken van cultuurhistorische verhalen in beknopte, leuke verhaalfragmenten? Ja zeker, maar hoe link je dat met een locatie buiten het museum? Ja, niet iedereen is geïnteresseerd in uitgebreide, diepgravende info. Wat gevoelige info betreft: vermijden dat er kort door de bocht gegaan wordt. De korte snippits zijn zeker waardevol en kunnen een toeleiding naar de inhoudelijkere artikels en verhalen zijn. Absoluut, als eerste contact met deze doelgroep, waarna verdieping mogelijk is. Gezien de doelgroep wel ... Maar andere doelgroepen zoeken ook meer inhoudelijke verdieping ... Zeker en zeker als rekening wordt gehouden met het aanbieden van verdieping tegelijk. Jazeker! Laagdrempelig, toegankelijk = waardevol. Met mogelijke goesting om naar meer op zoek te gaan. Ja, zolang de info correct is. Zeker, show the surface en trigger to scratch it. Maar ook fragementen die naar hedendaagse cultuurevents kunnen verwijzen. Fragmenten die leiden naar cliff hangers, zeker. Als we ons daar als museum in kunnen vinden, zeer graag. Ja, dat lijkt me een noodzaak om meer mensen aan te spreken. Ja, hopelijk als opstap naar meer. Zolang het daar niet bij blijft, voor mij is 1/1 belangrijk, het éne kan natuurlijk uit het andere vloeien. Ja, maar de stap voorbij het vluchtige blijft een belangrijke. Zolang er een trigger ontstaat, om verder te onderzoeken. Ja, maar wie moet dat aanleveren? Vraag 9. Koppeling fysiek-digitaal: hoe belangrijk vind je dit principe in het concept? 1 – niet belangrijk (0%) 2 (0%) 3 – redelijk belangrijk (6%) 4 (23%) 5 – heel belangrijk (71%) Vraag 10. In welke mate is het realistisch om op de locatie(s) van je organisatie een fysieke referentie naar dit concept te maken? Ik word enthousiast van dit idee (63%) Dit valt te bespreken onder bepaalde voorwaarden (37%) Ik denk niet dat dit wenselijk is (0%) Vraag 11. Collecties verbinden: hoe belangrijk vind je dit principe in het concept? 1 – niet belangrijk (0%) 2 (0%) 3 – redelijk belangrijk (6%) 4 (28%) 5 – heel belangrijk (66%) Vraag 12. In welke mate vind je deze soorten van samenwerking een versterking voor het hele erfgoedlandschap? 1 – geen versterking (0%) 2 (0%) 3 – niet voor en niet tegen (6%) 4 (32%) 5- belangrijke versterking (62%) Vraag 13. Grenzen overbruggend (verband met lokale economie): hoe belangrijk vind je dit principe in het concept? 1 – niet belangrijk (3%) 2 (26%) 3 – redelijk belangrijk (32%) 4 (12%) 5 – heel belangrijk (12%) Vraag 14. In welk onderdeel van het concept zie je voor jouw organisatie het meeste rendement? Plekken (reflect) – 8% Verhalen (learn) – 23% Wegwijzers (discover) – 69% Vraag 15. Op welk manier(en) zie jij je organisatie een rol spelen in het gepresenteerde concept? Verborgen parels aankaarten. Grote rol, we kunnen content (data, beelden, achtergrondinfo, ...) Aanleveren en mee helpen definiëren van interessante POI's. Een kleine aanvullende rol. Aanleveren van data en beelden, eventueel beperkte redactionele input. Aanleveren van content: verhalen, tradities, collectie, ..., mee bekendmaken van het nieuwe platform. Aanleveren data - oproep crowdsourcing naar erfgoedspelers. Tijdens de sessie stelden de deelnemers verschillende vragen. De antwoorden kan je hier lezen.  

4 feb

Verslag ontwerpdag 1: het virtueel museum in de erfgoedsector

24-02-2022

Op vrijdag 4 februari overlegden we samen met meer dan 90 deelnemers uit de hele erfgoedsector over de mogelijke wisselwerking tussen het virtueel museum en de sector. Presentaties en interactieve breakouts in kleinere groepen wisselden mekaar af, met als kern de uitkomst van een bevraging aan de sector die liep van midden november tot eind december 2021. Deze sessie was de eerste van drie in de ontwerpdagen die departement cultuur, jeugd en media organiseerde over het virtueel museum van Vlaanderen op 4, 7 en 8 februari. Lees ook het verslag van sessie 2: gebruikersgerichte belevingsconcepten, en sessie 3: verhalen, erfgoedelementen en selectiecriteria. We ontvingen vele positieve reacties, en we willen de deelnemers nog eens bedanken voor hun tijd, ideeën, vragen en kritische bedenkingen die dit traject mee helpen vormgeven. Naar een virtueel museum voor de geschiedenis en cultuur van Vlaanderen: stand van zaken In een vraaggesprek met gastvrouw Annemie Rossenbacker (Levuur) vertelt programmaleider Willem Putzeys meer over het virtueel museum, het voorbereidingstraject zoals dat tot nu toe gelopen is, en de plannen tot eind 2022, wanneer we het concept willen opleveren, samen met de plannen voor de technische realisatie en voor de organisatie die het museum zal beheren. Hieronder kan je het gesprek (her)bekijken (20 min). Antwoorden op de uiteenlopende vragen van de deelnemers die op het gesprek volgden, kan je hier lezen. Keynote: op zoek naar resonantie in een virtueel museum Innovatiestrateeg Stefaan Vandist (switchrs) presenteert aan de hand van sprekende voorbeelden in vijf principes hoe een virtueel museum weerklank kan vinden bij het publiek. Hieronder kan je de keynote bekijken (20 min). Bevraging aan de erfgoedsector: resultaten Samen met onderzoeksbureau Indiville voerde Departement CJM in het najaar van 2021 een bevraging uit in de erfgoedsector over de positionering van het virtueel museum, over bezorgdheden en opportuniteiten, en over een mogelijke strategische wisselwerking met de organisaties van de deelnemers. Hieronder kan je de presentatie van de resultaten door Jo Minnebo bekijken (30 min). Lees hier het volledige rapport, en de samenvatting ervan in de begeleidende infographic. Breakout 1 en 2: samenvatting De deelnemers apprecieerden de openheid naar de sector in het voorbereidingstraject en hopen dat die blijft in het verdere verloop. Uit de breakouts kwamen aandachtspunten die aan bod kwamen in de vervolgsessies van de ontwerpdagen. De andere nemen we mee in de volgende fase in het traject, waarin we de technologie en de beheersorganisatie voor het virtueel museum verder uitdiepen. Wat deelnemers is bijgebleven uit het vraaggesprek: De brede en dynamische invulling van de kerntermen geschiedenis, cultuur en Vlaanderen. Die laat de ruimte voor de kleine geschiedenis, voor cultuuraspecten zoals sport, design en sociale ontwikkeling, en voor minder bekend erfgoed, maar even goed voor meerstemmigheid. In sessie 3 hebben we die invulling nog verder uitgediept. De verbinding van erfgoed voor het publiek, over deelsectoren en instellingen heen. Het virtueel museum kan voor het brede doelpubliek werken als het: De drempel verlaagt en als een stapsteen kan dienen voor het publiek naar erfgoed. Sessie 2 ging in op hoe dit aansloot bij de uitkomst van gebruikersonderzoek, en hoe de eerste concepten dit realiseren. De nadruk op verhalen eerder dan objecten, verhalen die vertrekken vanuit brede, herkenbare thema’s (en daardoor verbinding van erfgoed toelaten), en die de gebruikelijke associaties van het publiek met erfgoed doorbreken. Dit willen we verder uitwerken in de prototypes die we in 2022 ontwikkelen. Het virtueel museum kan een rol spelen voor de sector als het: De ambitie om het publiek te verbreden waarmaakt. Een uitdaging is om de verschillende groepen in dat publiek te bereiken en begrijpen. Om dat te realiseren, hebben we al contacten gelegd met middenveldorganisaties en is er een publiekstraject in de maak. Effectief de weg wijst naar het erfgoed en de instellingen. Daarvoor zal het museum online breed aanwezig moeten zijn, en moeten de verhalen het publiek echt kunnen boeien. Dat veronderstelt ook dat het virtueel museum een voldoende grote diversiteit aan erfgoedelementen integreert als aanknopingspunt, geen sinecure gezien het grote aantal instellingen. Daarom zien we het virtueel als een groeiverhaal. Het zal niet vanaf dag één alle ambities waarmaken, maar het moet wel de basis bieden voor die groei. Een platform wordt dat ruimte biedt voor erfgoed van grote en kleine erfgoedorganisaties, waarbij de technologie geen drempel vormt voor de toegang. De kennis deelt die we opbouwen over b.v. storytelling formats, de technologie om die digitaal te realiseren en rechtenbeheer. Dit nemen we mee in het takenpakket van de beheersorganisatie die we in 2022 uittekenen. De inspanningen van de sector valoriseert om hun collecties verder te digitaliseren. Dit maakt een deel uit van de technische architectuur waarmee we gestart zijn. Belangrijke vragen: Verbindende verhalen veronderstellen een redactionele inspanning. In welke mate neemt het virtueel museum die zelf voor zijn rekening? Wat is de werklast voor de erfgoedorganisaties? Wat is de impact op de beleidsplannen die in 2022 gemaakt worden? En welke middelen worden er voorzien? De antwoorden op deze vragen maken deel uit van het organisatieplan dat we dit jaar uitwerken. Dat zal mee gevoed worden door wat we leren over de redactionele inspanning uit de prototypes die we in parallel ontwikkelen. Zal het virtueel museum duurzaam zijn? We hebben geen kristallen bol, maar met dit voorbereidingstraject en de samenwerking met een breed netwerk willen we tot een concept en een plan komen dat die kans maximaliseert. Als afsluiter: dekt de term “museum” de lading, verengt het dit initiatief niet? In dit innovatietraject bekijken we dit beslist.